ETKİNLİK TAKVİMİ
Ekim / 2024
Pt Sl Çr Pr Cm Ct Pz
 
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31

DİĞER

 
 
BÖYLE PAŞALARA BÖYLE ATLI… BÖYLE ŞEYHLERE BÖYLE ŞARKI…

 

O bir sanatçı… “Atlı” soyadı aslında Çerkez özelliğinin bir ifadesi… Lemi Bey, benim görmeden sevdiklerimden… Seviyorum çünkü çok sevdiğim şarkılar bestelemiş… Sanki Hacı Arif Bey’in devamı gibi…

O mest olduğum Karcığar makamındaki “Hüsnüne Etvarı Nazın Şan Senin” şarkısını bestelediğinde daha 17 yaşındaymış. Şarkının güftesini de Reşit Mümtaz Paşa yazmış. Geçen Saray Lalesi yazısında zikrettiğim Hicazkâr makamındaki “Pembelikle İmtizaç Etmiş Tenin” şarkısının güftesi de Osmanlı Nazırlarından (Bakan) Mahmut Celalettin Paşa’ya ait… Eski çapkınlardan merhum Mahmut Celalettin Paşa, Canan isimli bir cariyeye aşık olmuş. Şiiri onun için yazmış. Son mısrada da kafiye düşürmüş… “Görmedim cananım emsalin senin” diye bitiyor.

Kuzguncuk’taki yalısına giderken Lemi Bey’e cebinden çıkardığı güfte yazılı kağıdı vererek, “Göreyim seni yarına kadar güzel bir beste hazırla” demiş. Lemi Bey yarına kadar bekler mi, akşam vapur dönüşü besteyi kamarada ağır ağır icra etmiş. Paşa bayılmış tabii… Ertesi sabah bestekâra hediye olarak altın bir sigara tabakası göndermiş. Lemi Bey henüz 22 yaşındaymış. O cahillikle tabakayı aynı gün kuyumcuya 5 altına satmış!..

Soyadı Atlı ama lakabı ‘’Boğaziçi Bülbülü’… Tanburi Cemil Bey ile biri çalıp, diğeri okuduğunda dinleyenler hayran olurmuş… Musikişinas bir devlet adamı olan Mahmut Celalettin Paşa’dan da hep ilgi ve himaye görmüş… Eski paşalar arada şarkı sözü de yazarlarmış… Sanatla iç içe yaşar, sanatçıları himaye ederlermiş…

Gelelim şeyhlere,onlar geride kalır mı!... Yenikapı Mevlevihanesi son Şeyhi Abdülbaki Baykara aynı zamanda büyük bir musiki üstadı… Kendi besteleri de var, ama şiirini yazıp bestesini Lemi Atlı’ya yaptırdığı karcığar şarkısı da unutulmaz, dinlemeye doyulmaz. Lemi Atlı’nın bir uşak bestesi de Bahariye Mevlevihanesi’nden Yenişehirli Avni Bey’e ait… İsterseniz gelin şarkılarından size bir seçme yapayım.

Eser onların, yorum benim:

Önce “Severim her güzeli senden eserdir” (Hicaz) diyerek başlıyor.

Sonra cananın güzelliğini tasvir ediyor: “Pembelikle imtizaç etmiş tenin” (Hicazkâr).

Tabii arkasından “Seni Arzu Eder Bu Didelerim”(Uşşak)… Gözleri onu görmek istiyor…+

Fakat canan yüz vermiyor… Bu sefer bizimki “Siyah Ebrulerin Durûben Çatma”(Uşşak) diyor.

Karşılık göremeyince “Sine-i Suzanıma Ahım Yeter” (Hicaz) diye inliyor.

Neyse kız merhamet edince sonunda vuslat:

“Dinlendi Başım Dün Gece Bir Parça Dizinde” (Ferahfeza)…

Fakat aşkın kanunu neydi?

“Çeşmanı O Mehveşin Eladır, Pek Bakma Ela Değil Beladır” (Karcığar).

Ela gözlü kız gerçekten bir bela… Hiç huysuzluk yapmasa bile nazından geçilmiyor. Al sana yeni bir şarkı: “ Hüsnüne Etvarı Nazın Şan Senin” (Karcığar). Güzelliğine nazlı tavırları şan katıyormuş…

Ondan sonra başlıyor feryada:“Bir Kendi Gibi Zalimi Sevmiş Yanıyormuş” (Kürdilihicazkâr).

Ama en çok en sonundakini seviyorum. Her dinleyişimde de hepsini rahmetle anıyorum:  “Varsın Gönül Aşkınla Harab Olsun Efendim” (Nişabürek)…

Bir şarkı da benden: “Haluk da size hayran olsun efendim’’…      


SON BİR NOT: Lemi Atlı Bey’in Mehmet Akif’in İstiklal Marşı’na bir beste yaptığını da bilmeyenlere, duymayanlara “günün anlam ve önemine” binaen hatırlatalım…

 

 

  BÖYLE PAŞALARA BÖYLE ATLI… BÖYLE ŞEYHLERE BÖYLE ŞARKI…